Tarih Öncesi Çağlar
- gecmistarih
- 29 Oca 2017
- 2 dakikada okunur
NEOLİTİK ÇAĞ
İnsanoğlunun avcı ve toplayıcı hayattan yerleşik hayata geçiş süreci olan dönem yaklaşık olarak M.Ö 11000-5000 yılları arasını kapsar.Bu çağ Akeramik ve Keramik Neolitik diye iki döneme ayrılır. Akeramik henüz seramiğin keşfedilmediği çağdır. Bu döneme ilişkin siteler genelde Mezopotamya'nın kuzeyinde ve Filistin-Suriye yöresinde yer alır. Neolitik dönem, günümüz medeniyetinin başlangıcıdır. Yani tarım ve hayvancılık, ticaret, hukuk, iş bölümü, zanaatlar, din, mitoloji, yerleşik hayat her türlü medeni faaliyetler bu çağda başlamıştır. Ateşin bulunması, çömlek yapımı bu devrin sonlarına doğru olmuştur. İnsanlar her silah ve tarım aletlerini bu devirde çakmak taşından yapmışlardır. Evler birbirine bitişik halde düz damlı ve taş temel üzerine kerpiçten inşa edilmiştir. Bu döneme ilişkin Anadolu'da ilk önemli merkez Urfa'nın kuzeyinde yer alan Göbekli tepesidir. Burada bir tapınak ortaya çıkmıştır. Sanat eserleri bulunmuştur. Diğer önemli merkezler Diyarbakır Çayönü ve Malatya Cafer höyüktür. Cezire bölgesi, Zağros dağlarının batısındaki merkezler, tarımın gelişip köylerin kurulduğunu gösterir. Antakya civarında Amik ovasında pek çok Neolitik yerleşim saptanmıştır.
-Hassuna Kültürü (M.Ö 6000-5250)
Hassuna Musul civarında bir yerleşim yeridir. Buradan yayılan kültüre bu isim verilmiştir. Ummü-Dabaciye yerleşmesinde bir kaç odadan oluşan yapılar keşfedilmiştir. Bu dönemde basit çamurun samanla karışımından yapılmıştır. Tarım yaygınlaşmıştır. Kuzey Mezopotamya'da sulu tarım olmayıp yağmura dayalı tarım yapılmaktadır. Köylerin sayısı artmış ve kerpiçten evler yapılmaya başlanmıştır.
-Samarra Kültürü (M.Ö 5300-5100)
Samarra kültürü Orta Mezopotamya'da Zağros dağlarının eteklerinde ortaya çıkmıştır. Adını Samarra sitesinden almıştır. Bu dönemde bölgede ilk defa sulama kanalları açılmıştır. Kerpiçten dörtgen şeklinde evler yapılmıştır. Boyalı seramikler üretilmiştir. Su mermerinden heykelcikler görülür.
KALKOLİTİK ÇAĞ (M.Ö 5500-4800)
-Halaf Kültürü
Habur çevresinde bu kültüre adını veren site Tel Halaf olup, bir diğer merkez, Musul civarında Arpaciya yerleşmesidir. M.Ö VII bin yıl başlarında nüfus artışı ve yerleşim yerlerinin fazlalığı dikkat çekmektedir. Batıda Akdeniz'den doğuda Zağroslara kadar uzanan bir kültür olup, bölgeye yeni bir göç dalgasının gelişiyle bu yayılmanın olduğu iddia edilir.
Kalkolitik öncesi yerleşmeler, Kuzeyde Yukarı Dicle bölgesinde Hassuna II-IV. tabakalarda görülür. Erken Kalkolitik Dönem Ninive V'de devam eder.
-Ubeyd Dönemi (M.Ö (5900-4300)
Mezopotamya'nın Geç Kalkolitik dönemine El-Ubeyd kültürü denilir. Tepe Gavra'nın XX-XVII. tabakaları Erken El-Ubeyd kültürü, XVII-XIII. Tabakaları ise Geç Ubeyd kültürüne aittir.
Geç El-Ubeyd Devri Eridu boyalı seramiklerinin imalinde çömlekçi çarkının kullanılmış olması bu devirde Sümerlerin Mezopotamya'ya geldiklerini gösterir. Mezopotamya'da çömlekçi çarkını ilk defa Sümerler kullanmışlardır. Bu döneme ait Ana tanrıça figürinleri de bulunmuştur.
**>>> Bir sonraki yazı SÜMERLER<<<**
Comments